Trong vài năm trở lại đây, xu hướng mua sắm online của người Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ, với số lượng người tiêu dùng chọn mua hàng qua mạng ngày càng tăng. Đặc biệt, trong bối cảnh đại dịch COVID-19, việc mua sắm trực tuyến đã trở thành lựa chọn an toàn, tiện lợi và phổ biến hơn bao giờ hết. Tuy nhiên, ngay cả khi đại dịch dần lùi xa, thói quen này vẫn tiếp tục duy trì và phát triển. Theo nhiều nghiên cứu, người Việt hiện nay chi nhiều tiền mua hàng online hơn so với việc đi siêu thị truyền thống. Vậy điều gì đã thúc đẩy sự chuyển đổi này và tại sao mua sắm online lại thu hút người tiêu dùng đến vậy?
1. Sự phát triển của công nghệ và hạ tầng thanh toán
Một trong những yếu tố quan trọng nhất giúp thúc đẩy xu hướng mua sắm trực tuyến ở Việt Nam là sự phát triển vượt bậc của công nghệ và hạ tầng thanh toán. Trong những năm gần đây, hạ tầng internet, đặc biệt là mạng 4G và 5G, đã được cải thiện đáng kể, cho phép người dân tiếp cận và sử dụng các dịch vụ trực tuyến một cách dễ dàng và nhanh chóng hơn. Số lượng người sử dụng điện thoại thông minh tại Việt Nam cũng tăng mạnh, khiến việc mua sắm online trở nên thuận tiện và phổ biến.
Bên cạnh đó, các phương thức thanh toán trực tuyến như ví điện tử, thẻ tín dụng và chuyển khoản ngân hàng đã được phát triển mạnh mẽ, tạo điều kiện cho việc giao dịch online trở nên an toàn và tiện lợi hơn. Các nền tảng thanh toán như Momo, ZaloPay, ViettelPay hay các dịch vụ của ngân hàng đã giúp người tiêu dùng cảm thấy yên tâm hơn khi thực hiện các giao dịch qua mạng.
2. Đa dạng sản phẩm và dịch vụ
Khi mua sắm online, người tiêu dùng có thể tiếp cận với một loạt các sản phẩm và dịch vụ phong phú, từ thực phẩm, đồ gia dụng đến mỹ phẩm, quần áo, và các sản phẩm công nghệ cao. Các trang thương mại điện tử như Shopee, Lazada, Tiki hay Sendo đã xây dựng các kho hàng phong phú với hàng triệu sản phẩm từ các nhà cung cấp khác nhau, mang lại cho người mua nhiều sự lựa chọn hơn.
Ngoài ra, các chương trình khuyến mãi và giảm giá trực tuyến cũng là yếu tố quan trọng khiến người tiêu dùng chuyển hướng từ mua sắm tại siêu thị sang mua sắm online. Các nền tảng thương mại điện tử thường xuyên tung ra các đợt giảm giá lớn vào những dịp đặc biệt như 11/11, 12/12, Black Friday, và các chương trình khuyến mãi thường xuyên hàng tháng, tạo ra sức hút mạnh mẽ.
3. Tiện lợi và tiết kiệm thời gian
Việc mua sắm online mang lại sự tiện lợi tối đa, giúp người tiêu dùng tiết kiệm thời gian và công sức so với việc phải đến siêu thị hoặc cửa hàng trực tiếp. Thay vì phải xếp hàng, di chuyển giữa các gian hàng, khách hàng chỉ cần vài cú click chuột là đã có thể hoàn tất đơn hàng và chờ nhận hàng ngay tại nhà. Điều này đặc biệt hữu ích trong những thời điểm bận rộn hoặc khi thời tiết không thuận lợi.
Bên cạnh đó, dịch vụ giao hàng ngày càng được cải thiện với tốc độ giao nhanh chóng và phạm vi giao hàng rộng khắp. Các nền tảng thương mại điện tử hợp tác với các dịch vụ vận chuyển chuyên nghiệp như Giao Hàng Nhanh, Viettel Post, GrabExpress để đảm bảo hàng hóa được giao đến tay người tiêu dùng một cách nhanh chóng và an toàn.
4. Mua sắm an toàn và linh hoạt
Mua sắm online không chỉ mang lại sự tiện lợi mà còn cung cấp nhiều tính năng đảm bảo sự an toàn và linh hoạt cho người tiêu dùng. Các nền tảng thương mại điện tử hiện nay đều chú trọng đến việc bảo mật thông tin khách hàng và cung cấp các chính sách đổi trả hàng linh hoạt. Điều này giúp người tiêu dùng cảm thấy an tâm hơn khi mua sắm qua mạng, đặc biệt là khi mua những mặt hàng có giá trị cao.
Hơn nữa, các tính năng đánh giá sản phẩm và người bán từ những khách hàng trước đó cũng giúp người mua có thể lựa chọn sản phẩm một cách thông minh và tránh được các rủi ro về chất lượng. Các trang web thương mại điện tử lớn thường có quy trình kiểm duyệt nhà cung cấp và sản phẩm rất chặt chẽ, giúp đảm bảo rằng các mặt hàng được cung cấp đều đạt tiêu chuẩn chất lượng.
5. Sự bùng nổ của thương mại điện tử và các ứng dụng mua sắm
Các ứng dụng mua sắm như Shopee, Lazada, Tiki không chỉ là nơi bán hàng mà còn là các nền tảng xã hội, nơi người tiêu dùng có thể tương tác với người bán và nhận được các gợi ý cá nhân hóa dựa trên thói quen mua sắm của họ. Việc tích hợp các tính năng trò chuyện trực tiếp, xem livestream sản phẩm đã giúp trải nghiệm mua sắm trực tuyến trở nên gần gũi và tương tác hơn.
Ngoài ra, các thương hiệu lớn cũng đã bắt đầu chuyển hướng sang kinh doanh trực tuyến, mở rộng thị trường và thu hút người tiêu dùng thông qua các kênh online. Điều này khiến người tiêu dùng không còn phải đến trực tiếp các cửa hàng lớn hay siêu thị để mua sản phẩm chính hãng mà có thể đặt hàng ngay tại nhà với mức giá cạnh tranh.
6. Những thách thức đối với siêu thị truyền thống
Trong khi mua sắm trực tuyến đang phát triển mạnh mẽ, các siêu thị truyền thống phải đối mặt với nhiều thách thức. Ngoài việc cạnh tranh về giá cả và khuyến mãi, siêu thị truyền thống còn gặp khó khăn trong việc cung cấp sự tiện lợi tương đương với mua sắm online. Người tiêu dùng ngày càng có xu hướng muốn tiết kiệm thời gian và tìm kiếm sự thoải mái khi mua sắm, điều mà siêu thị truyền thống không thể đáp ứng đầy đủ.
Hơn nữa, dịch vụ giao hàng từ siêu thị truyền thống vẫn chưa thực sự phát triển mạnh mẽ tại nhiều khu vực. Mặc dù một số siêu thị lớn đã triển khai dịch vụ giao hàng tận nơi, nhưng thời gian giao hàng thường dài và không có nhiều lựa chọn giao nhanh như các nền tảng thương mại điện tử.
7. Xu hướng mua sắm trong tương lai
Dự báo cho thấy xu hướng mua sắm trực tuyến tại Việt Nam sẽ còn tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ trong những năm tới. Với sự phát triển của công nghệ, trí tuệ nhân tạo (AI) và các ứng dụng di động, trải nghiệm mua sắm online sẽ ngày càng được cá nhân hóa và tối ưu hóa hơn. Người tiêu dùng sẽ có thêm nhiều tiện ích và sự lựa chọn trong quá trình mua sắm, từ đó thúc đẩy sự phát triển của thương mại điện tử tại Việt Nam.
Kết luận
Việc người Việt chi tiền mua hàng online nhiều hơn đi siêu thị là một xu hướng không thể đảo ngược trong thời đại công nghệ số. Sự tiện lợi, đa dạng sản phẩm và các dịch vụ hỗ trợ mua sắm trực tuyến đã làm thay đổi thói quen tiêu dùng của người dân. Trong tương lai, xu hướng này hứa hẹn sẽ còn phát triển mạnh mẽ hơn nữa, với sự gia tăng của các nền tảng thương mại điện tử và các ứng dụng công nghệ mới.
