Trong vài năm trở lại đây, Đông Nam Á đã chứng kiến sự bùng nổ của các nền tảng thương mại điện tử. Những cái tên như Shopee, Lazada hay Tokopedia đã xây dựng được vị thế vững chắc trên thị trường. Tuy nhiên, TikTok – nền tảng chia sẻ video ngắn đang nổi lên không chỉ như một công cụ giải trí mà còn đang dần thay đổi cách người tiêu dùng mua sắm và tương tác với các sản phẩm. TikTok đang vẽ lại bức tranh thương mại điện tử tại khu vực Đông Nam Á, mở ra nhiều tiềm năng và thách thức mới cho các doanh nghiệp và người tiêu dùng.
Sự phát triển của TikTok Shop tại Đông Nam Á
TikTok đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của người dùng Đông Nam Á, với hàng triệu video ngắn được xem mỗi ngày. Từ năm 2020, TikTok bắt đầu triển khai tính năng thương mại điện tử thông qua TikTok Shop. Đây là một tính năng cho phép người dùng không chỉ xem video mà còn có thể mua sản phẩm trực tiếp thông qua nền tảng mà không cần phải chuyển sang các trang web hay ứng dụng khác.
TikTok Shop đặc biệt thu hút các thương hiệu và người bán lẻ nhờ vào khả năng tiếp cận hàng triệu người dùng trong khu vực một cách nhanh chóng. Tại các quốc gia như Indonesia, Việt Nam, Thái Lan, và Malaysia, TikTok Shop đã ghi nhận sự tăng trưởng ấn tượng về số lượng người bán cũng như giao dịch. Theo một số báo cáo, TikTok Shop đã trở thành một trong những kênh thương mại điện tử hàng đầu ở khu vực Đông Nam Á, chỉ đứng sau những tên tuổi lớn như Shopee và Lazada.
Sự kết hợp giữa nội dung và thương mại
TikTok Shop không chỉ đơn thuần là một nền tảng bán hàng mà còn là một sân chơi nơi các thương hiệu có thể sáng tạo nội dung để kết nối với khách hàng. Đây là điểm mạnh giúp TikTok khác biệt với các nền tảng thương mại điện tử truyền thống. Thay vì chỉ cung cấp thông tin sản phẩm khô khan, các thương hiệu và người bán có thể tạo ra những video sáng tạo, sinh động để giới thiệu sản phẩm của mình.
Nhờ vào tính năng livestream, người bán có thể tổ chức các buổi bán hàng trực tiếp, tương tác với người dùng theo thời gian thực. Điều này tạo ra một trải nghiệm mua sắm trực tuyến gần gũi, sống động hơn, đồng thời thúc đẩy người mua đưa ra quyết định mua sắm nhanh chóng hơn. Các video ngắn, nội dung do người dùng tạo ra (user-generated content), và các chiến dịch hashtag cũng là những công cụ mạnh mẽ giúp thúc đẩy sự lan tỏa của các sản phẩm.
TikTok thúc đẩy xu hướng “mua sắm giải trí”
Một trong những yếu tố thành công lớn của TikTok trong lĩnh vực thương mại điện tử chính là sự kết hợp giữa giải trí và mua sắm. Thay vì chỉ là một trải nghiệm mua sắm truyền thống với các bước chọn sản phẩm và thanh toán, TikTok biến quá trình này trở nên thú vị hơn. Người dùng có thể xem các video giải trí, tham gia các thử thách hay tương tác với người nổi tiếng, và cùng lúc đó, họ cũng có thể tìm thấy những sản phẩm mà mình quan tâm.
Xu hướng này, được gọi là “shoppertainment” – sự kết hợp giữa “shopping” (mua sắm) và “entertainment” (giải trí) – đang trở thành một hiện tượng tại Đông Nam Á. Người dùng không còn cảm thấy việc mua sắm là một nhiệm vụ mà thay vào đó, họ xem đó như một hoạt động giải trí. Điều này không chỉ giúp tăng cường trải nghiệm người dùng mà còn mở ra cơ hội lớn cho các doanh nghiệp trong việc tiếp cận và giữ chân khách hàng.
TikTok và sự thay đổi hành vi tiêu dùng
TikTok không chỉ thay đổi cách các doanh nghiệp tiếp cận khách hàng mà còn tác động mạnh mẽ đến hành vi tiêu dùng. Trước đây, người tiêu dùng thường tìm kiếm sản phẩm trên các trang web thương mại điện tử truyền thống, đọc đánh giá từ người dùng khác và so sánh giá cả trước khi đưa ra quyết định. Tuy nhiên, với TikTok, quá trình này trở nên đơn giản và trực tiếp hơn.
Người tiêu dùng tại Đông Nam Á ngày càng ưa chuộng việc xem video ngắn để lấy cảm hứng mua sắm. Họ bị cuốn hút bởi những nội dung sáng tạo và thường có xu hướng đưa ra quyết định mua sắm ngay lập tức sau khi xem một video hoặc livestream. Điều này đặc biệt đúng với thế hệ trẻ – nhóm đối tượng chủ yếu của TikTok – những người yêu thích sự tiện lợi và tốc độ trong quá trình mua sắm.
Cơ hội và thách thức cho các doanh nghiệp
Sự bùng nổ của TikTok Shop mang đến nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp tại Đông Nam Á. Đầu tiên, đây là một nền tảng giúp các doanh nghiệp nhỏ và vừa (SMEs) có thể tiếp cận với hàng triệu người tiêu dùng mà không cần đầu tư quá nhiều vào quảng cáo hay phát triển website riêng. Bằng cách tận dụng tính năng video ngắn và livestream, các doanh nghiệp có thể xây dựng thương hiệu và thúc đẩy doanh số một cách nhanh chóng.
Tuy nhiên, TikTok Shop cũng đặt ra nhiều thách thức. Cạnh tranh trên nền tảng này ngày càng gay gắt khi ngày càng nhiều doanh nghiệp và người bán tham gia. Điều này đòi hỏi các thương hiệu phải sáng tạo hơn trong việc sản xuất nội dung, đồng thời phải duy trì sự tương tác liên tục với khách hàng. Ngoài ra, TikTok cũng yêu cầu các doanh nghiệp phải hiểu rõ về đối tượng người dùng của mình và nắm bắt được xu hướng tiêu dùng mới.
Sự gia tăng của TikTok trong thương mại điện tử bền vững?
Một câu hỏi được đặt ra là liệu TikTok có thể duy trì được sự phát triển mạnh mẽ trong lĩnh vực thương mại điện tử tại Đông Nam Á hay không. Một số chuyên gia cho rằng, TikTok đang đứng trước cơ hội lớn để trở thành một trong những nền tảng thương mại điện tử hàng đầu trong khu vực. Với số lượng người dùng ngày càng tăng, TikTok có thể tận dụng sức mạnh của mình để xây dựng một hệ sinh thái thương mại điện tử độc đáo, nơi nội dung và trải nghiệm mua sắm hòa quyện vào nhau.
Tuy nhiên, sự phát triển bền vững của TikTok Shop cũng phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Thứ nhất, nền tảng này cần phải đảm bảo rằng hệ thống thanh toán và giao hàng hoạt động mượt mà, đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng. Thứ hai, TikTok sẽ cần phải tiếp tục cập nhật và phát triển các tính năng mới để giữ chân người dùng, đồng thời cạnh tranh với các nền tảng thương mại điện tử truyền thống.
Kết luận
TikTok đang thực sự vẽ lại bức tranh thương mại điện tử tại Đông Nam Á, tạo ra một sân chơi mới đầy sáng tạo và năng động cho các doanh nghiệp và người tiêu dùng. Thông qua việc kết hợp giữa giải trí và mua sắm, TikTok đã thay đổi cách mà người tiêu dùng tìm kiếm và mua sắm sản phẩm. Tuy nhiên, để duy trì và phát triển trong dài hạn, TikTok sẽ cần phải tiếp tục đổi mới và thích nghi với sự thay đổi nhanh chóng của thị trường. Trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt, TikTok Shop hứa hẹn sẽ tiếp tục là một trong những nền tảng dẫn đầu xu hướng thương mại điện tử tại Đông Nam Á trong tương lai.
